Bác Năm Hớt Tóc
Thầy
Vơ Tấn Phước
Không nhớ
được là tôi quen bác Năm tự bao giờ. Nhưng chắc là lâu lắm, từ lúc c̣n nhỏ
xíu. Cứ cách một tháng là chạy qua
nhà bác để hớt tóc một lần. Tiện lắm,
v́ nhà tôi và tiệm hớt tóc sát vách nhau. Suốt ngày ngồi
bên nhà ngó qua tiệm, tôi đánh vần chữ HoToc vẽ
trên cái giá để xe đạp. Có lần
tôi hỏi bác Năm:
-Cái bảng hiệu của
bác viết như vậy th́ con nên đọc là Ho Tóc hay Hốt
Ốc?
-Mầy muốn đọc
cái ǵ th́ đọc. Muốn vừa Ho vừa Ọc
cũng được.
Bác Năm
người lùn thấp, mắt to, mũi lớn, dáng chắc
chắn nhanh nhẹn, nói năng hoạt bát. Căn tiệm
cũ kỹ, bàn ghế vá víu, ọp ẹp. Trên tường
ngoài mấy tấm kiếng sứt mẻ, c̣n có tấm chân
dung của bác mặc veste thắt cà vạt đàng hoàng, y
như h́nh của kép Thành Được hay Út Trà Ôn. Bác
thường sung sướng khoe với khách là h́nh nầy
chụp tại Hà Nội, khi đi chơi ngoài đó lúc hai
mươi tuổi. Tấm ảnh đă
cũ, màu thuốc vàng ố nhưng ánh mắt trong ảnh
vẫn c̣n vẻ tinh anh của tuổi thanh niên hoạt
động.
Đôi khi tuy
không hớt tóc, tôi cũng qua nhà để nghe bác kể chuyện.
Chuyện xưa chuyện nay đủ thứ.
Tùy theo tŕnh độ và sở thích của khách, bác nói về
thằng Hít-Le đánh Pháp, ông Khổng Minh đốt hụt
Tư Mă Ư hoặc Tôn Tẫn giả điên, nằm lăn lộn
trong chuồng heo để gạt Bàng Quyên. Ngoài chuyện Tây,
chuyện Tàu, bác c̣n biết chuyện bắp chuối trổ
h́nh ông Phật, chuyện ông thầy nước lạnh trị
bịnh thần sầu, chuyện anh bán tàu hủ trúng số
độc đắc một triệu đồng. Tôi mê man
theo dơi, trí tưởng tượng mặc
sức mà bay bổng, tuổi thơ lớn dần theo những
câu chuyện hấp dẫn. Cho tới khi lớn lên, tôi phải
rời tỉnh nhà để đi học tận Sài G̣n xa
xôi, sau đó lại lặn lội kiếm sống, lang
thang hết tỉnh nầy đến tỉnh khác, cơ hồ
tôi quên bẵng bác Năm.
Cho đến một ngày mà
người ta nuôi heo trong dinh Độc Lập hoặc xúm
nhau cởi trần bửa củi ở trước sân ṭa
đại sứ Anh th́ tôi quay trở về tỉnh cũ
với một tâm trạng rối bời. Ngoài đường
xe phóng thanh chạy rầm rộ khắp
phố. Những điệu nhạc lạ lùng khó nghe, chói tai vang dội, nửa như vui mừng chiến
thắng, nửa như đe dọa. Bạn bè cũ không
c̣n ai. Lớp th́ được nhà nước
ưu ái cho đi học tập mất bóng. Lớp th́ trở thành giai cấp cầm quyền,
họ đâu có thèm chơi với hạng dân ngụy.
Tôi như con cua găy càng bị lật ngửa,
loay hoay không biết làm sao để cứu lấy thân.
Cả ngày lúc thúc ở nhà, nơm nớp lo sợ
không biết bao giờ được công an hỏi thăm
sức khoẻ đây. Một hôm nh́n vào kiếng, thấy
râu tóc dài thượt, tôi chợt nhớ tới bác Năm.
Mấy đứa em cho biết bác bây giờ vẫn hớt
tóc như xưa, có điều là đă dời nhà vào trong một
khu phố vắng từ lâu. H́nh ảnh Tào
Tháo, Lưu Bị, Hít-Le, Pétain ùn ùn nổi dậy trong đầu,
tôi ḷ ṃ đi t́m nhà bác.
Tiệm hớt
tóc b́nh dân không có bảng hiệu nên khó kiếm. Đó
là một căn phố nhỏ hẹp, tối tăm, ẩm
thấp. Tấm bảng HoToc không c̣n nữa.
Bàn ghế, tấm ảnh là những vật dụng
cón lại không thay đổi, tuy có đen đúa cũ kỹ
hơn. Dưới đất cạnh
trang thờ Thổ Thần với Tài Thần là một
đám tóc vụn được quét gom lại chưa kịp
hốt. Riêng bác Năm đầu tóc bạc
phơ, ở trần, ốm nhom nhưng dáng c̣n khỏe mạnh.
Bước vào nhà, tôi ḥi ngay:
-Bác Năm có c̣n nhớ con?
Bác nh́n tôi, ngợ một
lúc, mắt nheo nheo:
-Thầy phải là thằng
Điền không?
Tôi mừng v́
bác c̣n nhận được. Tôi hỏi thăm bác
gái, các anh chị cùng công cuộc làm ăn
hiện nay. Bác tóm tắt là con trai và con rể đi học
tập, con gái và dâu bán chợ trời. Chấm dứt câu,
bác thở dài:
-C̣n tao trên bảy
mươi tuổi mà c̣n phải đứng hớt tóc
đây!
Tôi an ủi:
-Đúng là cuộc đổi
đời. Ở chợ nhiều người lên voi xuống
chó lắm!
Sau khi nghe tôi nói, bác phản
ứng ngay, ánh mắt sáng lên mạnh mẽ:
-Người ta lên voi th́ xuống
chó là phải. C̣n tao đâu có lên hồi nào mà bây giờ xuống
tới trâu!
-Tại sao bác lại nói xuống
tới trâu?
-Tao không được bằng
chó. Chó khỏi phải lao động mà
c̣n có ăn. Tao già rồi mà vẫn c̣n phải
kéo cày. Lúc trước nhờ mấy đứa nhỏ
nuôi, tao tưởng tuổi già được khỏe, nào
ngờ, chuyện đời thay đổi, bây giờ tao
không làm, cả nhà lấy ǵ mà sống!
-Th́ bác cũng như ba con. Ổng
năm nay bảy mươi hai rồi, tụi nầy bị
cho nghỉ việc hết, kéo về ăn
hại. Ở ngoài con bây giờ, con cháu, dâu rể đầy
nhà.
Tôi nh́n lên
tường, bức ảnh bác chụp tại Hà Nội vẫn
c̣n đó. Tôi tưởng tượng đến cái thời
sung túc, yêu đời, không bận tâm suy nghĩ, qua mái tóc
đen nhánh chải gọn gàng, qua cái cà vạt thắt chỉnh
tề, qua cái cổ áo ủi thẳng nếp. Nh́n bác Năm trong h́nh rồi nh́n bác Năm đứng
đây, tôi thấy được sự khác biệt của
tuổi trẻ với tuổi già, giữa cuộc sống
yên vui với nghèo khổ. Cuộc đời bác biến
đổi từ đủ ăn xuống
nghèo, từ nghèo xuống tới mức mạt rệp. Thời gian để phấn đấu
được tới nghèo đói là năm mươi
năm làm việc cực nhọc. Bác đă là chứng
nhân đồng thời là nạn nhân của gần hai chục
cuộc lật đổ, đảo chánh, chỉnh lư, cách
mạng... Cuộc cách mạng bây giờ quá to tát v́ phải
nhân danh nhiều thứ nên hiện tại bác Năm c̣n
được cái quần xà lỏn đen, ở trần
phơi xương sống xương sườn mà đứng
hớt tóc nơi cái xóm b́nh dân hẻo lánh nầy.
Tôi lên ngồi
trên cái ghế cây cũ kỹ ngày xưa. Phía dưới tấm ảnh có thêm hai chữ
Sư Tổ viết bằng phấn trắng đậm
nét. Cạnh bên là tấm chân dung của Hồ Chủ
Tịch bằng màu tươi sáng, mặt mũi
phương phi, hồng hào. Tôi không hiểu v́ vô t́nh hay cố
ư mà bác Năm để hai ảnh song song cạnh nhau. Tôi hỏi
nhỏ:
-Bác treo h́nh Hồ Chủ Tịch
như vậy, tụi nó có làm khó dễ ǵ không?
Bác ngừng tay
kéo, nói một hơi:
-Ôi! Cũng rắc
rối lắm. Mà kệ cha nó. Tao già rồi, đâu có sợ. Tụi
xóm ấp bắt nhà nào cũng phải mua h́nh cụ Hồ
về thờ. Phải lộng trong khuông
kiếng đàng hoàng. Tao cũng phải
đi kiếm mà thỉnh về, treo ở đó, kế bên
h́nh tao. Mầy coi, mới treo buổi sáng, buổi chiều
có người báo cáo liền, thằng trưởng công an
xă lại nhà, nạt nộ, biểu tao phải kiếm chỗ
nào tôn kính nhứt trong nhà mà treo. Tao hỏi lại
nó, nhà tao đâu có chỗ nào tôn kính hơn chỗ nầy.
Nó đứng chống nạnh, nghinh nghinh ngang
ngang, nh́n hết khắp nơi, không thấy chỗ nào coi
cho được. Nó đành chịu.
Sau khi nó về, tao tức ḿnh, lấy phấn
viết thêm hai chữ “sư tổ” ở dưới h́nh của
tao. Mầy biết ư ǵ không?
Tôi làm bộ không hiểu
để nghe bác giải nghĩa:
-Chắc là bác muốn nói ở
tỉnh nầy bác là thợ hớt tóc giỏi nhứt chớ
ǵ?
-Trật lất! Già th́ tao già nhứt, nhưng làm sao giỏi bằng
mấy thằng thợ trẻ. Tao không
có ư nói về việc hớt tóc. Tụi nó coi Hồ
Chí Minh như cha nội nó, tao ghét, để h́nh kế bên
h́nh tao, đề chữ “sư tổ” có ư tao là sư tổ
của tụi bây chớ không phải Hồ Chí Minh đâu!
-Bác không sợ nó bắt sao?
Bác vừa liếc con dao cạo
vào miếng da đen treo bên cột, vừa trả lời:
-Th́ nó bắt tao về công an xă rồi. Nó nói tao phản động, tiếp
tay cho giặc, khi dễ lănh tụ, tuyên
truyền không đúng sự thật, gây hoang mang cho đồng
bào, phá hoại chánh sách đường lối đoàn kết
toàn dân của Đảng và Nhà Nước… Ối, nghe mà mệt
lỗ tai. Tao tức quá hỏi
bằng chứng đâu mà mấy chú kết tội tôi
như vậy? Thằng công an nhỏ xíu,
mặt non choẹt, nó nói tao hết hồn. Ngày mấy,
tao chửi cán bộ dốt nát, ngày mấy tao chửi thằng
trưởng công an lấy vợ người ta, đày chồng
đi học tập, ngày mấy tao chửi già Hồ ngu quá đem chủ nghĩa cộng sản
bên Nga về làm khổ dân…
Tôi cười hỏi lại:
-Mấy chuyện đó bác
có nói thiệt không? Hay là tụi nó đặt điều?
Bác Năm cười h́ h́,
thú nhận:
-Tao có nói mới chết chớ!
Nó kể chi tiết trúng phong phóc. Mà kỳ
thiệt, đâu bao giờ tao nói mấy chuyện đó cho
cán bộ hay bộ đội nghe. Người nào tin cậy
lắm tao mới dám chửi cho đă miệng; nào ngờ tai vách mạch rừng, tụi nó biết ráo
trọi.
Rồi bác tiếp:
-Nhưng bị tao chọc
quê nặng nhứt là thằng Bí Thư Tỉnh Ủy. Kỳ đó nó được đi Liên sô để
thăm mẫu quốc. Mừng húm, về
khoe khoang um sùm, đi đâu cũng họp dân lại bắt
nghe nó kể lể thành tích. Dụng ư là khoe đời
sống người dân Nga sung túc ấm no. Bên
Nga cái ǵ cũng lớn, cũng tốt, cũng đặc
biệt. Chừng vài năm nữa th́ dân
Việt Nam ḿnh cũng được y như vậy.
Nó nói thao thao bất tuyệt. Tao ngồi nghe mà cứ tưởng nó là nhân viên
pḥng thông tin Liên sô. Có đoạn nó nói là
bất cứ nhà người dân Nga nào cũng trải drap từ
trong nhà ra tới ngoài ngơ. Tao nhịn không
được, đứng lên hỏi tại sao kỳ vậy?
Drap trải trên giường chớ sao lại
trải dưới đất? Cả hội trường
cười ồ, thằng trưởng đồn công an nh́n tao gờm gờm. Thằng Bí thư cũng không biết là nói trật, lại
nói chính mắt nó thấy tại thủ đô Mát-Cơ-Va
drap trải đầy nhà, đi êm chưn lắm. Trời
đất ơi! Lúc đó ai nấy bật ngữa
hết. Thảm trải nhà mà anh ta lại
nói là drap trải giường. Sau đó nó biết là
nói trật, quê quá cho người theo dơi,
rồi tao bị bắt lên công an xă.
-Rồi bác trả lời
ra sao?
-C̣n trả lời ra sao nữa!
Tao lỡ trớn làm luôn. Cái
đó chữ nho gọi là “cùi hết sợ lở” phải
không mậy?
-Đâu bác
“không sợ lở” được mấy phần trăm,
nói cho nghe với?
-Lúc đó tao cũng sùng
trong bụng. Tao nhận có hết rồi hỏi lại anh
nói tôi cho là cán bộ dốt nát, vậy chớ cán bộ có
dốt không?
Nó ừ ừ,
à à trong cổ họng. Tao tấn công luôn: chủ nghỉa
cộng sản ấm no mà sao tôi đói, bảy mươi
mấy tuổi rồi mà c̣n phải đứng hớt tóc
suốt ngày, dân đi kinh tế mới về ngủ la liệt
đầy ngoài chợ, bến xe? Nó trả lời gượng gạo, bây giờ phải
hy sinh khắc phục gian kổ. Tao nói luôn, ngụy
ngày trước th́ tham nhũng, hối lộ, dụ dỗ
gái tơ, cán bộ bây giờ th́ sao?
Nó cứng họng,
đập bàn đập ghế, la hét um sùm. Rồi thằng
trưởng công an xă phạt tao nhổ
cỏ ngoài nắng ba ngày. Tụi nhỏ phải
đem cơm nước tiếp tế. Khi thả tao
về, thắng nhỏ công an hôm trước
“giáo dục”:
-Bác già cả rồi, tôi
không bắt bác làm ǵ. Bác nhận xét chế
độ quá khích, chủ quan, sai lầm. Nhà nước
ta c̣n nghèo, nhân dân ta c̣n rất nhiều gian khổ, phải
hy sinh thêm nữa, khắc phục khó khăn thêm nữa ! Bác về hớt tóc
như thường, nhưng tránh đừng đả kích
chế độ. Lần sau là đi học tập
dài hạn đó!
-Sau đó, bác có sợ không?
-Sợ, chớ sao không mậy!
Bây giờ nghĩ lại giựt ḿnh. Phải nó bắt đi học tập, chắc là
bỏ mạng “sa trường”. Nhưng
tao tính chắc nó không làm ǵ tao đâu. Một
là tao già quá rồi. Rủi có chết th́
tụi nó mang tiếng. Hai là tao nghèo quá.
Có ǵ để tụi nó moi. Tao thuộc
thành phần giai cấp “vô sản chơn chính” mà!
Rồi bác hạ giọng,
nói nhỏ như sợ người ngoài nghe:
-Mầy biết không, tụi
nó gần chết hết rồi!
-Tại sao vậy bác? Bộ có phục quốc về gần tỉnh
ḿnh rồi hả?
Bác hỏi lại tôi, thay
cho câu trả lời:
-Mầy học chữ nho,
mà lại không chịu nghiên cứu, uổng thiệt! Tao thấy
nó đúng rơ ràng. Phần đầu đă ứng nghiệm
rồi th́ phần cuối phải trúng phóc! Tao
nhắc lại cho mầy nhớ lại mấy câu sấm
Trạng Tŕnh nè. Phần đầu là ở cái đoạn
nầy:
Cửu cửu càn khôn dĩ
định
Thanh minh thời tiết hoa
tàn
Trực đáo dương
đầu mă vĩ
Hồ binh bát vạn nhập
Trường An
Cái đoạn nầy theo
tao, nó quan trọng ở hai chữ “dĩ định”.
Dĩ định có nghĩa là xong rồi, mọi việc
đều đă được an bài. Cái ǵ được
an bài? Đó là cuộc chiến
ba mươi năm phải đến lúc kết thúc.
Mà kết thúc như thế nào th́ cụ Trạng
nói liền ở câu sau. Theo tao hiểu
th́ “Thanh minh thời tiết hoa tàn” là Hoa Kỳ sẽ tàn vào
tiết thanh minh. Mầy thấy đúng ghê chưa!
Năm 1975, Mỹ rút chưn ra khỏi Việt
Nam, uy tín trên thế giới bị sa sút thấy rơ.
-Theo bác nói vậy th́ miền
Nam mất năm 1975 có ứng vào câu nào đâu? Theo con thấy
câu đầu phải ứng vào năm 1981 chớ.
-Mầy hiểu vậy là
sai rồi. Không phải “cửu cửu” là tám
mươi mốt đâu. Cửu là con số cùng cực
của hào dương. Ổng dùng hai chữ cửu
cửu để nói cái ư của hào dương lên đến
tột đỉnh. Vậy là nó bắt đầu xuống
dốc theo cái định luật âm
dương tiêu trưởng “vật cùng tắc biến,
khí măn tắc khuynh”. Nói là hai chữ “cửu”
nhưng thiệt ra chỉ có một thôi.
-Con hổng chịu bác giải
nghĩa như vậy đâu. Không lẽ cụ Trạng cà
lăm, dùng chữ thiếu chính xác.
-Mầy dốt th́ có, chớ
ông Nguyễn Bỉnh Khiêm đâu có dốt. Mầy
có nhớ chuyện người điên ở nước Sở
không? Khi đức Khổng Tử đi truyền bá
đạo Nho, lang thang hết nước
nầy qua nước nọ, không ai tin dùng. Thầy tṛ lôi
thôi lếch thếch ngang qua nước Sở. Lúc đó có
một người hiền ở ẩn, giả bộ
điên khùng, đi tạt ngang xe của
Ngài, nói câu -“Phượng hề, phượng hề, hà
đức chi suy?” Con chim phượng kia,
con chim phượng kia, cái đức của mi ra sao mà suy
quá vậy? Tao hỏi mầy “phượng hề, phượng
hề “ vậy th́ có mấy con chim
phượng? mấy đức Khổng
Tử?
-Ờ, ờ, thôi cũng tạm
được đi, nhưng Sài G̣n bị chiếm vào
năm Ất Măo, tháng ba âm lịch, tức tháng Th́n, tại
sao cụ Trạng lại nói là “dương đầu, mă
vĩ, Hồ binh bát vạn nhập Trường An”.
-Mầy không chịu suy
nghĩ cho thấu lư. Bộ đội chiếm
được Sài G̣n ngày 30 tháng 4 nhưng đâu phải
ngày đó tụi nó vô thành phố đúng tám chục ngàn
lính. Phải vài tháng sau, cuối tháng
năm, đầu tháng sáu, tụi ngoài Bắc vô đầy
đường, đúng phóc là tháng Ngọ, tháng Mùi mà. Nè, mầy thấy cụ Trạng giỏi không?
Cụ dùng chữ Hồ binh để chỉ
cho người đời sau biết rơ chi tiết. Hồ binh là binh đội của cụ Hồ!
Thiệt rơ như ban ngày. Hôm trước
đọc lại cuốn Việt Nam Sử Lược,
tao t́m thấy thêm một điều lư thú nữa. Sau
khi dẹp yên giặc Nguyên hồi thế kỷ XIII, thượng
tướng Trần Quang Khải tiến quân vào thủ
đô Thăng Long, đă xúc động thốt lên lời
thơ hào hùng:
Đoạt sáo Chương
Dương độ
Cầm Hồ Hàm Tử quan
Cái chữ “Hồ” trong câu
thơ nầy là tụi Mông Cổ, nói chung lũ giặc
phương Bắc. Đời xưa rợ Hồ ở
phương Bắc biên giới Trung Hoa. Nó gồm các dân tộc
Hung Nô, Thát Đát, Hồi Ngột, Thổ Phồn, Nga La
Tư và các giống dân thiểu số khác. Bây giờ, một
số đă thuộc Cộng hoà Liên bang Sô viết. Mầy
thấy chưa, cụ tiên đoán luôn cụ Hồ làm tay sai cho cộng sản Nga! Mầy
không tin cứ nh́n cái biểu ngữ giăng ngoài đường
“Chủ Nghĩa Mác-Lê Nin bách chiến bách thắng” th́ biết
liền. Rồi mai mốt con cháu ḿnh sẽ được
cầm búa, cầm liềm đi chinh phục các nước
lân cận -Cao Miên, Lào, Thái Lan, dưới
sự lănh đạo sáng suốt của đảng cộng
sản Liên sô anh em!
Nghe bác Năm giải
nghĩa có lư quá, tôi tuyệt vọng:
-Như vậy là ḿnh hết
đường cạy gỡ rồi hă bác Năm. Cụ Trạng
đoán phong phóc th́ c̣n trật chỗ nào nữa. Chừng
nào có con, con cho nó đi học chữ Nga.
Bác Năm đă hớt tóc
xong, giữ tôi ngồi lại trên ghế, nói tiếp:
-Khoan khoan, mầy đừng
có hấp tấp mà hư bột hư đường! Vua nào mà nhơn từ, hợp với ḷng dân th́
c̣n, vua nào mà thất nhơn ác đức th́ mất -như
vua Kiệt, vua Trụ, Tần Thỉ Hoàng. Mà tao nói chưa hết về chữ Hồ. Sợ
người sau không hiểu rơ mà đi lạy ma bỏ Phật,
cụ Trạng giải nghĩa thêm về tánh t́nh của
người lănh đạo. Sấm nói rằng lúc
đó đất nước sẽ bị cai
trị bởi hạng người “thượng đại
nhơn, bất nhơn” Người đại nhơn thiệt
lớn mà không có ḷng nhơn, đố mầy là ai?
Tôi không dám nói sợ người
đi ngoài đường nghe, lấy tay
chỉ lên tấm h́nh trước mặt:
-Th́ cha nội đó, chớ
c̣n ai vô đây nữa!
Bác Năm kéo ghế sát bên
tôi, nói nhỏ:
-Đó, đó, tao muốn
nói tới cái phần cuối. Phần đầu
đại khái như vậy là mầy đă hiểu. Cũng chữ Hồ quái ác nầy. Nó nằm
ở trong cái bài cuối:
Ô hô! Thế sự tự bềnh
bồng
Nam Bắc hà thời thiết
lộ thông
Hồ ẩn sơn trung mao
tận bạch
Ḱnh thôn hải ngoại huyết
lưu hồng
Kê minh ngọc thụ thiên
khuynh bắc
Ngưu xuất Lam điền
nhật chính đông
Nhược đăi ưng
lai sư tử thượng
Tứ phương thiên hạ
thái b́nh phong
Mầy có để ư cái câu
thứ ba không? Con chồn núp trong núi lông nó trắng toát,
nghĩa th́ như vậy nhưng ḿnh có thể hiểu khác
đi v́ hai chữ đặc biệt. Chữ
Hồ và chữ Mao. Đó là hai họ của
hai “thượng đại nhơn”. Tao
giải nghĩa lại như vầy. Khi
họ Hồ khuất núi th́ họ Mao biến thành màu trắng
chớ không c̣n đỏ nữa. Như vậy là Tàu sẽ
từ từ ngă sang tư bản. Lúc đó th́
Tàu thành cường quốc. Thằng Nga
làm sao chịu được, thế nào cũng xúi Việt
Nam gây chiến để có cớ nhảy vô. Cái đó
gọi là xúi con nít ăn cứt gà! Trận
đụng độ ngoài biển nầy dữ dội lắm
nên mới có cái câu “Ḱnh thôn hải ngoại huyết lưu
hồng” Tao chắc là ở Cam Ranh hay Hoàng Sa,
Trường Sa ǵ đó! Đúng là trời hại! Cộng
sản đánh với cộng sản, ḿnh đứng ngoài
coi, chắc đă lắm!
Cái câu thứ
năm, mầy đoán coi là ǵ -gà gáy trên cây ngọc, trời
nghiêng về hướng bắc? Tao hiểu
lờ mờ. Có lẽ cho đến
năm Dậu, tụi rợ Hồ phương Bắc
đó vẫn c̣n thắng thế. Nhưng có điều
rơ ràng, tao dám quả quyết là đất nước ḿnh sẽ
có một bậc tài trí anh hùng nhảy ra quét tan mây mù, đem
lại ánh sánh rực rỡ cho non sông vào năm Sửu.
-Phải câu “Ngưu xuất
Lam điền” không bác Năm?
-Đúng vậy! Nhưng phải
đợi tới năm Dần mới thành công hoàn toàn, dân
chúng ấm no, hạnh phúc, an cư lạc
nghiệp.
-Tại sao bác lại
đoán tới năm Dần, vị chân chúa đó mới
công thành danh toại?
-Tao nói ở cái câu “Ưng
lai sư tử thượng”. Con chim ưng đậu trên
lưng con sư tử. Chim ưng là chúa loài
chim, sư tử là chúa loài thú, cũng như vua là chúa tể
của con người. Lúc đó Việt
Nam ḿnh mới có “minh quân lương tể” đàng hoàng.
Chớ mấy chục năm nay lộn xộn quá! Năm Dần
là năm con cọp. Cọp với sư tử
cũng y như nhau. Cho nên đến
năm Dần th́ “Tứ phương thiên hạ thái b́nh
phong”. Cái đó gọi là cách “Hổ cư hổ vị”
mà!
-A, bác Năm cũng biết
tử vi nữa.
-Tao mà cái ǵ không biết mậy!
Suốt cả đời tao ṿ đầu thiên hạ, hổng
lẽ tao ngu… Tao là sư tổ mà!
o o O o o
Ngày rằm tháng giêng năm
Đinh Tỵ, tôi đến hớt tóc, đồng thời
báo tin mừng với bác Năm là vừa sanh được
đứa con trai đầu ḷng. Bác hỏi
tôi đặt tên ǵ. Tôi nói là Quy Tâm.
Chữ Quy là về chớ không phải Huy là sáng. Bác ngẫm
nghĩ một lúc, cười cười, chỉ vào mặt
tôi:
-Đặt tên con cũng phản
động nữa, nhà nước ta cho nghỉ việc
cũng phải.
Tôi cười hỏi nhỏ:
-Phản động chỗ
nào bác Năm?
-Mầy giấu ai, chớ
giấu tao sao nổi. Phải mầy lấy
ư trong Luận Ngữ không? “Hưng diệt quốc, kế
tuyệt thế, cử dật dân, thiên hạ chi dân quy tâm
nhiên”.*
Tôi nói nhỏ:
-Bác Năm thấy
được cái hoài băo con ấp ủ. Con mong cho thằng
Tâm mau lớn, làm được những việc mà ba nó làm
không nổi.
-Tao cũng hy vọng
như vậy.
Rồi hai bác
cháu cùng mơ ước một ngày mai. Ngày
mà người ta dùng drap để trải giường chớ
không phải để lót đường đi.
Thầy
Vơ Tấn Phước
*Luận Ngữ, thiên Nghiêu Viết, chương
20: Gầy dựng lại đất nước đă mất,
nối lại ḍng xưa đă tuyệt, trọng dụng bậc
hiền tài, người làm được việc đó,
thiên hạ một ḷng theo về.